tag:blogger.com,1999:blog-43445705468103006472023-12-09T11:25:56.279-08:00philosophia et vitaΓιώργος Η. Ηλιόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/00818477389443794046noreply@blogger.comBlogger66125tag:blogger.com,1999:blog-4344570546810300647.post-81923566906794337062023-12-09T11:25:00.000-08:002023-12-09T11:25:21.991-08:00Η ΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΒΗΜΑ. ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΤΑ ΕΠΟΜΕΝΑ<p> Σε άρθρο του με τίτλο "Το πρώτο βήμα δεν αρκεί" στην <a href="https://www.efsyn.gr/stiles/apopseis/414659_proto-bima-den-arkei" target="_blank">"Εφημερίδα των Συντακτών"</a> ο παλαιός αριστερός διανοούμενος Γιώργος Γιαννουλόπουλος υποστηρίζει ότι η ίδρυση της Νέας Αριστεράς μπορεί να συμβάλει στην κατεύθυνση της άρθρωσης ενός συγκροτημένου και σοβαρού πολιτικού λόγου, ο οποίος έλειπε τα τελευταία χρόνια από τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και ο οποίος είναι αναγκαίος προκειμένου να επανέλθει η Αριστερά στο προσκήνιο με αξιώσεις ουσιαστικής αλλαγής των πραγμάτων. </p>Γιώργος Η. Ηλιόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/00818477389443794046noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4344570546810300647.post-70303814015348116102023-10-21T13:03:00.003-07:002023-11-05T02:40:00.561-08:00Η ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ ΜΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ΣΕ ΈΝΤΕΚΑ ΘΕΣΕΙΣ<p> 1. Συμπληρώνονται σε λίγες μέρες σαράντα τρία χρόνια από τότε που ως μαθητής Λυκείου δραστηριοποιήθηκα πολιτικά στον χώρο της Αριστεράς. Από τότε έζησα στιγμές έντονων αγώνων, αλλά και πολυποίκιλων μεταπτώσεων και, εξ αιτίας κυρίως των προσωπικών διαδρομών του βίου μου, τον περισσότερο καιρό μέχρι σήμερα τον πέρασα ανένταχτος. Ουδέποτε όμως διακόπηκε η ψυχική μου ένταξη στην Αριστερά σε επίπεδο αρχών και αξιών, καθώς και της αναζήτησής τους, θεωρητικής και πρακτικής.</p><p>2. Έχοντας επαναπατριστεί στην Ελλάδα από τη Γερμανία την άνοιξη του 2017 διαπίστωσα προς ευχάριστη έκπληξή μου ότι η διακυβέρνηση της χώρας από τον ΣΥΡΙΖΑ και τον Αλέξη Τσίπρα είχε φέρει έναν αέρα ανακούφισης από τα δεινά της προηγηθείσας περιόδου βαθιάς κρίσης, αλλά και από το σοκ του θυελλώδους και κρίσιμου καλοκαιριού του 2015. Θεωρώντας ότι η απελευθέρωση από την τυραννία των μνημονίων, οι δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις, το πνεύμα κοινωνικής δικαιοσύνης στο εσωτερικό, όπως επίσης και η ανάκτηση ενός ρόλου πρωταγωνιστικού για τη χώρα στη διεθνή σκηνή με τη Συμφωνία των Πρεσπών έπρεπε να επιβραβευθούν πολιτικά - παρά τα σφάλματα που θα μπορούσαν και θα έπρεπε να είχαν αποφευχθεί και με δεδομένη την εναντίωση του οικονομικού και μιντιακού κατεστημένου - υποστήριξα το τότε κυβερνών κόμμα στις βουλευτικές εκλογές του 2019. Η εκλογική ήττα ήταν αναπόφευκτη, όμως συνοδεύτηκε με την εδραίωση του ΣΥΡΙΖΑ στη θέση της ισχυρής αξιωματικής αντιπολίτευσης με προοπτικές επανόδου στη διακυβέρνηση της χώρας.</p><p>3. Γνωρίζοντας ότι η επάνοδος της ρεαλιστικής και αποτελεσματικής Αριστεράς σε τροχιά διακυβέρνησης ήταν μια υπόθεση που χρειαζόταν τη στήριξη όσων τη συμμερίζονταν, ανταποκρίθηκα - με κάποια καθυστέρηση - στο κάλεσμα του Αλέξη Τσίπρα για ενεργό συμμετοχή στο κόμμα με στόχο την ενίσχυση και τη συνδιαμόρφωσή του. Εντάχθηκα στην Οργάνωση Μελών Ιλισίων, αποκτώντας για πρώτη φορά πολιτικούς δεσμούς με τον τόπο στον οποίο κατοικούσα ήδη (τότε) 23 χρόνια.</p><p>4. Τον Απρίλιο του 2022 συμμετείχα στο 3ο Τακτικό Συνέδριο του Κόμματος στο Φάληρο. Υποστήριξα τις καταστατικές αλλαγές που προτάθηκαν και ψηφίστηκαν με στόχο τον εκσυγχρονισμό της λειτουργίας του και το άνοιγμα στην κοινωνία. Προβληματίστηκα από την άλλη βιώνοντας εκ του σύνεγγυς την οξύτητα με την οποία πολλά παραδοσιακά στελέχη αντιπολιτεύονταν τον Πρόεδρο.</p><p>5. Οι εκλογικές επιδόσεις του 2023 ήταν μια καταστροφή. Πρώτη φορά σε δημοκρατική χώρα επιβραβεύεται μια απαράδεκτη κυβέρνηση και καταβαραθρώνεται μια αξιωματική αντιπολίτευση με φιλολαϊκές, αν μη τι άλλο, προτάσεις. Οι αιτίες εντοπίζονται, ασφαλώς, στον λυσσαλέο πόλεμο που διεξήγαγαν με υποδειγματικό συντονισμό οι ισχυρές οικονομικές και μιντιακές δυνάμεις, όμως σπουδαίο ρόλο έπαιξαν και οι εσωτερικές αδυναμίες, η εσφαλμένη εκλογική στρατηγική που χαράχτηκε κεντρικά, αλλά και μία προφανής έλλειψη ικανών στελεχών με πειστικό και συγκροτημένο λόγο.</p><p>6. Από την κρίση το Κόμμα αναζήτησε διέξοδο εκλέγοντας Πρόεδρο έναν μέχρι πρό τινος άγνωστο Ελληνοαμερικανό επιχειρηματία που σε νεότερη ηλικία ασπαζόταν τον άκρατο νεοφιλελευθερισμό και όψιμα δήλωσε αριστερός, συμμετείχε στις βουλευτικές εκλογές και κατόπιν εγγράφηκε μέλος προκειμένου να έχει δικαίωμα να είναι υποψήφιος. Δεν θα μπορούσε να σταθεί επ' ουδενί μια τέτοια υποψηφιότητα σε ένα σοβαρό και συγκροτημένο κόμμα. Ο ΣΥΡΙΖΑ αποτέλεσε την εξαίρεση επειδή η εικόνα του νέου Προέδρου ήταν σμιλεμένη με τα υλικά της υπόσχεσης μιας εκλογικής αποτελεσματικότητας, με εφόδια τα "καλά αγγλικά" και τα "καλά χρηματοοικονομικά", κυρίως όμως επειδή, όπως φάνηκε στην ψηφοφορία και στο όλο κλίμα των καθημερινών συζητήσεων, πολλά στελέχη και (περιστασιακά) μέλη πίστεψαν ένθερμα ότι χρειαζόταν ένας από μηχανής, ή εξ Αμερικής, θεός για να τους απαλλάξει από τα παλαιά "ανθρωποδιωκτικά" στελέχη που ως βαρίδια εμποδίζουν την επάνοδο του περιούσιου Κόμματος στη Γη της κυβερνητικής Επαγγελίας.</p><p>7. Στο διάστημα του ενός μήνα από τότε που ανέλαβε Πρόεδρος ο Στέφανος Κασσελάκης φάνηκε ότι η διάσπαση είναι γεγονός και αναμένεται μόνον η ολοκλήρωση και τυπική επισφράγισή της. Προσωπικά δεν έχω κανένα λόγο να συμμετέχω σε ένα Κόμμα που σε επίπεδο ηγεσίας από τη μια έχει ακρωτηριάσει σχεδόν κάθε αριστερή ιδέα και από την άλλη στη θέση τους έχει αφήσει να κυριαρχούν στον δημόσιο λόγο του: α. αόριστα επικοινωνιακά-πολιτικάντικα σλόγκαν, β. νεοφιλελεύθερα ιδεολογήματα, γ. παρεμβάσεις έντονης αμφισβήτησης του Πρωθυπουργού ως προς την καταλληλότητά του, κυρίως, πολύ λιγότερο όμως για το είδος της ασκούμενης πολιτικής του και σχεδόν καθόλου για την εναλλακτική πολιτική πρόταση. Έναν τέτοιο πολιτικό σχηματισμό μπορεί βεβαίως να είναι ανάγκη να τον ψηφίσει κανείς προκειμένου να αποφευχθούν τα χειρότερα, δεν είναι όμως καθόλου εφικτό και πρέπον να τον στηρίζει ενεργά όταν διαφωνεί σε τόσο θεμελιώδη ζητήματα.</p><p>8. Στο εσωκομματικό ντέρμπι που έχει ήδη ξεκινήσει πολλοί, βεβαίως, επιλέγουν την οδό της εσωκομματικής υπονομευτικής αντιπολίτευσης. Από ιδιοσυγκρασία τέτοια παιχνίδια δεν με ενδιαφέρουν καθόλου και ίσα ίσα τα θεωρώ απεχθή και ψυχοφθόρα. Θεωρώ επίσης ότι και τα περισσότερα (πρώην) ηγετικά στελέχη που αμφισβητούν τον κ. Κασσελάκη προβάλλοντας στοιχεία παραδοσιακών αριστερών ιδεών: α. είναι εγκλωβισμένα σε παλαιοκομματικές νοοτροπίες, β. βαρύνονται με το βαρύτατο ατόπημα της επαναλαμβανόμενης εμφάνισης στα συστημικά Μέσα Ενημέρωσης, τα οποία βεβαίως "τη δουλειά τους κάνουν". Ούτως εχόντων των πραγμάτων επιλέγω την ξεκάθαρη και έντιμη λύση της έγκαιρης αποχώρησης προς αναζήτηση νέων προσανατολισμών, εν πρώτοις ως ανένταχτος.</p><p>9. Ένα σημαντικό στοιχείο της βραχείας δραστηριοποίησής μου τα τελευταία χρόνια στον χώρο της ενεργού πολιτικής ήταν η συμμετοχή μου στις πρόσφατες Δημοτικές Εκλογές του 2023 ως υποψηφίου δημοτικού συμβούλου στο ψηφοδέλτιο της Δημοτικής Ενότητας Ζωγράφου με υποψήφια Δήμαρχο την εξαίρετη Τίνα Καφατσάκη, η οποία και τελικά δικαιότατα επανεξελέγη. Το βασικό μυστικό της επιτυχίας του συνδυασμού ήταν ο διαπαραταξιακός και συνεργατικός του χαρακτήρας, όπως βεβαίως και η κοινή πίστη στη δυνατότητα βελτίωσης της τοπικής καθημερινότητας. Την πολύ ευχάριστη αυτή εμπειρία μου την υπογραμμίζω και τη διαφυλάσσω, με στόχο να αξιοποιηθεί περαιτέρω και στο εγγύς μέλλον.</p><p>10. Από τη σκοπιά των θεωρητικών μου αναζητήσεων και της προσωπικής μου ιδιοσυγκρασίας είμαι πάντα αντίθετος στη βολική ιδιώτευση. Ως εκ τούτου παραμένω πάντα ανοιχτός σε κινήσεις και πρωτοβουλίες συγκεκριμένης ενεργοποίησης και επικαιροποίησης αριστερών ιδεών και αξιών, μακριά από αμαρτίες που κατ' εξακολούθηση διαπράττονται από φίλους, συντρόφους και συναγωνιστές με αγνές προθέσεις, αλλά και αναπόφευκτες ανθρώπινες αδυναμίες.</p><p>11. 180 χρόνια από τότε που διατυπώθηκε η περίφημη 11η θέση του Μαρξ για τον Φόιερμπαχ δεν παύει να διατηρεί την επικαιρότητά της. Στο χέρι της καθεμιάς και του καθενός μας είναι να τη φωτίζει κάθε φορά με νέο τρόπο, με βάση τα εκάστοτε νέα δεδομένα.</p>Γιώργος Η. Ηλιόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/00818477389443794046noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4344570546810300647.post-24858744482546709832023-08-26T02:38:00.002-07:002023-08-26T02:38:45.040-07:00ΕΚΦΑΣΙΣΜΟΣ ΔΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ<p> Οποιοσδήποτε υποστηρίζει την αυτοδικία, έστω κι αν "απλώς" δηλώνει δημόσια ότι την κατανοεί στηριζόμενος σε ανεπιβεβαίωτα ρεπορτάζ εφημερίδων, διευκολύνει την επέλαση του φασισμού στην ελληνική κοινωνία, ακόμη κι αν ο αυτουργός τέτοιων πράξεων είναι προβεβλημένος επιστήμονας με σπουδαίες ακαδημαϊκές περγαμηνές, αστικό-φιλελεύθερο πολιτικό προφίλ και υπεύθυνη θέση στον τομέα του πολιτισμού κατόπιν διορισμού από την <a href="https://www.avgi.gr/gallery/podcasts/458726_o-gryspolakis-einai-meros-toy-dexioy-sympantos-poy-diamorfonei-i-nd" target="_blank">Υπουργό Πολιτισμού που θα μείνει στην Ιστορία για την εμπάθεια και τη μικροψυχία της.</a></p>Γιώργος Η. Ηλιόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/00818477389443794046noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4344570546810300647.post-51579897323376440962023-08-21T15:02:00.000-07:002023-08-22T00:24:52.642-07:00Ο ΜΙΛΑΝ ΚΟΥΝΤΕΡΑ ΚΑΙ Η ΑΝΟΙΞΗ ΤΗΣ ΠΡΑΓΑΣ<p> Ο φημισμένος Τσέχος συγγραφέας Μίλαν Κούντερα (Milan Kundera, Μπρνο, 1-4-1929-.Παρίσι 11-07-2023) καταγόταν από εύπορη οικογένεια με υψηλό μορφωτικό επίπεδο. Ο πατέρας του Λούντβικ (Ludvig) ήταν πιανίστας και καθηγητής στη Ανώτατη Μουσική Σχολή της γενέτειρας πόλης, κάτι που τον σημάδεψε και στη δική του πνευματική συγκρότηση.</p><p>Η προσχώρησή του στο Κομμουνιστικό Κόμμα της Τσεχοσλοβακίας το 1948, όταν ο ίδιος ήταν δεκαεννέα ετών και τη χρονιά που το Κόμμα ανήλθε στην εξουσία με τρόπο αμφιλεγόμενο, δεν οφείλεται κατά τεκμήριο σε κάποιου είδους ιδεολογική συνειδητότητα όπως αυτή που περιγράφουν οι Μαρξ και Ένγκελς στο <i>Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος</i> αναφερόμενοι σε διορατικούς εκπροσώπους των εύπορων και κυρίαρχων τάξεων, αλλά μάλλον σε κάποιον νεανικό ενθουσιασμό υπαγορευμένο από το πνεύμα μιας ολόκληρης εποχής και συνυφασμένο με το όραμα μιας νέας κοινωνίας. Τόσο, όμως, η επικράτηση του σοσιαλιστικού καθεστώτος στην (παλαιά) Τσεχοσλοβακία, όσο και η προσχώρηση του Κούντερα ως νεαρού διανοουμένου στο Κ.Κ., αποδεικνύονται σε βάθος χρόνου ως εξαιρέσεις που κάποια στιγμή δίνουν τη θέση τους στις επικρατούσες τάσεις: η Τσεχία και η Σλοβακία ιστορικά ανήκαν στη σφαίρα επιρροής του γερμανόφωνου πολιτισμού και όχι της Ρωσίας, ενώ ο Κούντερα από τη μεριά του ακολούθησε την εξέλιξη ενός πνευματικά και πρακτικά αυτοδύναμου ανθρώπου που δεν του ήταν καθόλου εύκολο να συμβιβαστεί με ένα εξόχως αυταρχικό πολιτικό σύστημα: από το Κόμμα διαγράφηκε δύο φορές, την πρώτη το 1952 και τη δεύτερη και οριστική το 1970.</p><p>Με άξονα πρωτίστως την Άνοιξη της Πράγας ως κίνηση για έναν "σοσιαλισμό με ανθρώπινο πρόσωπο", η οποία τερματίστηκε με την εισβολή των τεθωρακισμένων του Συμφώνου της Βαρσοβίας στις 21 Αυγούστου 1968, πλέχτηκε και χτίστηκε η φήμη και η διεθνής επίδρασή του συγγραφέα. Ήταν λογικό κι επόμενο οι σχετικές του αναφορές να επικροτηθούν και να αξιοποιηθούν από όλες τις πολιτικές δυνάμεις που δεν ταυτίζονταν με τον "ορθόδοξο" και φιλοσοβιετικό κομμουνισμό. Από την άλλη πρέπει να έχουμε κατά νου ότι ο ιδεολογικός προσανατολισμός του συγγραφέα είναι ανεξάρτητος από τα περισσότερα κυρίαρχα ρεύματα και από αυτήν την άποψη πρέπει να κρίνεται, ιδίως αν λάβουμε υπ' όψιν την κατοπινή προσχώρησή του σε τάσεις γενικότερης υπαρξιακής ανησυχίας για την πορεία του δυτικού πολιτισμού (πρβλ. ιδίως το δοκίμιο με τίτλο <i>Un occident kidnappé</i> το 1983).</p><p>Με βάση αυτά τα δεδομένα ας δούμε δύο χαρακτηριστικές αναφορές στο κεντρικό πολιτικό γεγονός της σύγχρονης τσέχικης και ευρωπαϊκής ιστορίας από την <i>Αβάσταχτη ελαφρότητα τού είναι</i> (μτφρ. Κατερίνας Δασκαλάκη, Εστία-Το Βήμα, Αθήνα 2007):</p><p>"Όλα τα περασμένα εγκλήματα της Ρωσικής Αυτοκρατορίας διαπράχθηκαν κάτω από τη σκέπη ενός διακριτικού μισοσκόταδου. Η μεταφορά μισού εκατομμυρίου Λιθουανών στην εξορία, η δολοφονία εκατοντάδων χιλιάδων Πολωνών, η εξολόθρευση των Τατάρων της Κριμαίας, όλα αυτά έμειναν χαραγμένα στη μνήμη χωρίς φωτογραφικές μαρτυρίες, δηλαδή σαν κάτι που δεν μπορεί ν' αποδείξει κανείς και που αργά ή γρήγορα θα μπορούσαν να το κάνουν να φανεί σαν μια εξαπάτηση. Αντίθετα, η εισβολή στην Τσεχοσλοβακία το 1968 φωτογραφήθηκε, γυρίστηκε σε ταινίες και τοποθετήθηκε στα αρχεία όλου του κόσμου.</p><p>(...) Πολλές από τις φωτογραφίες της εμφανίστηκαν στο εξωτερικό, σε εφημερίδες κάθε είδους: έβλεπε κανείς τανκς, γροθιές απειλητικές, κτίρια κατεστραμμένα, νεκρούς σκεπασμένους με μια τρίχρωμη σημαία ματωμένη, νεαρούς με μηχανάκια που έτρεχαν με μεγάλη ταχύτητα γύρω από τα άρματα ανεμίζοντας τσέχικες σημαίες στην άκρη μακριών κονταριών και πολύ νέα κορίτσια που φορούσαν απίστευτα κοντές μίνι φούστες, να προκαλούν τους δύστυχους, σεξουαλικά πεινασμένους Ρώσους στρατιώτες, αγκαλιάζοντας κάτω απ' τα μάτια τους άγνωστους περαστικούς. Η ρώσικη εισβολή, ας το επαναλάβουμε, δεν ήταν μόνο μια τραγωδία. Ήταν επίσης μια γιορτή του μίσους, την παράξενη ευφορία της οποίας κανείς, ποτέ, δεν θα καταλάβει" (σ. 73)</p><p>"Συχνά, σκεφτόταν τον λόγο που έβγαλε ο Ντούμπτσεκ στο ραδιόφωνο μετά την επιστροφή του απ' τη Μόσχα. Δεν θυμόταν τίποτα πια απ' ό,τι είχε πει, αλλά είχε ακόμα στ' αυτιά της την τρεμουλιαστή του φωνή. Τον σκεφτόταν: τον είχαν συλλάβει μέσα στην ίδια τη χώρα του ξένοι στρατιώτες, αυτόν, τον αρχηγό ενός κυρίαρχου κράτους, τον είχαν αρπάξει, τον είχαν κρατήσει για τέσσερις μέρες αιχμάλωτο στα βουνά της Ουκρανίας τον είχαν αφήσει να καταλάβει ότι θα τον τουφέκιζαν, όπως δώδεκα χρόνια νωρίτερα είχαν τουφεκίσει τον Ούγγρο πρόδρομό του Ίμρε Νάγκι, μετά τον είχαν μεταφέρει στη Μόσχα, τον είχαν διατάξει να κάνει μπάνιο, να ξυριστεί, να ντυθεί, να βάλει μια γραβάτα, του είχαν αναγγείλει ότι δεν προοριζόταν πια για το εκτελεστικό απόσπασμα, τον είχαν διατάξει να θεωρεί τον εαυτό του και πάλι αρχηγό κράτους, τον είχαν κάνει να καθίσει σ' ένα γραφείο απέναντι απ' τον Μπρέζνιεφ και τον είχαν αναγκάσει να διαπραγματευθεί.</p><p>Είχε γυρίσει πίσω ταπεινωμένος και είχε απευθυνθεί σ' έναν λαό ταπεινωμένο. Ήταν ταπεινωμένος σε σημείο που δεν μπορούσε να μιλήσει." (σ. 78)</p>Γιώργος Η. Ηλιόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/00818477389443794046noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4344570546810300647.post-22068791557504877062023-08-20T15:18:00.004-07:002023-08-21T03:37:43.682-07:00Η ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΣΤΟ ΒΕΡΟΛΙΝΟ<p> Η "Αυγή" δημοσιεύει <a href="https://www.avgi.gr/parembaseis/456816_mia-aristeri-kybernisi-amfisbitei-systima" target="_blank">άρθρο της Κάταλιν Γκένμπουργκ</a> (Katalin Gennburg), βουλεύτριας της Αριστεράς στο τοπικό Κοινοβούλιο (Abgeordnetenhaus) του Βερολίνου, με θέμα την υλοποίηση ενός σχεδίου απαλλοτρίωσης των κατοικιών που νοικιάζουν οι ολιγοπωλιακές εταιρείες εκμετάλλευσης ακινήτων στην ιστορική γερμανική πρωτεύουσα, με συνέπεια οι τιμές των ενοικίων να έχουν εκτοξευθεί στα ύψη και η ενοικίαση προσιτών κατοικιών να έχει γίνει άπιαστο όνειρο για όσους δεν είναι πλούσιοι και προνομιούχοι.</p><p>Οι ψηφοφόροι της πόλης-κρατιδίου του Βερολίνου ενέκριναν το σχέδιο των τριών κεντροαριστερών κομμάτων (Σοσιαλδημοκρατών, Πρασίνων και Αριστεράς) σε ειδικό δημοψήφισμα με ποσοστό άνω του 60%. Σοβαρά διαδικαστικά λάθη στη διεξαγωγή των εκλογών τον Σεπτέμβριο του 2022 οδήγησαν σε νέες εκλογές τον Φεβρουάριο του 2023 και μετά από αυτές ο κεντροαριστερός συνασπισμός υπέστη σοβαρές απώλειες και έτσι οι Σοσιαλδημοκράτες συγκυβερνούν πλέον μαζί με τους κεντροδεξιούς Χριστιανοδημοκράτες. Το σχέδιο έχει κατόπιν τούτου, κατά συνέπεια, παγώσει, όμως το κόμμα της Αριστεράς (Die Linke) θα συνεχίσει τον αγώνα.</p>Γιώργος Η. Ηλιόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/00818477389443794046noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4344570546810300647.post-66993921096205585882023-08-16T15:05:00.005-07:002023-08-21T01:24:51.108-07:00ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΑΡΞΗ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΜΕΤΑΞΥ ΜΠ. ΡΑΣΣΕΛ ΚΑΙ ΦΡ. ΚΟΠΛΕΣΤΟΝ<p> Δύο σημαντικοί φιλόσοφοι, ο Μπέρτραντ Ράσσελ (Bertrand Russell) και ο Φρέντερικ Κόπλεστον (Frederick Copleston), <a href="https://youtu.be/gdoVwHesSHk?t=67" target="_blank">συγκρούονται σχετικά με το ζήτημα της ύπαρξης του Θεού σε μία εκπομπή του BBC το 1948.</a> </p>Γιώργος Η. Ηλιόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/00818477389443794046noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4344570546810300647.post-64986933653207644572023-01-03T03:10:00.001-08:002023-08-21T01:26:28.499-07:00ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΣΠΟΥΔΑΣΩ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ<p> Ενδιαφέρον <a href="https://www.spiegel.de/start/philosophie-studieren-voraussetzungen-inhalte-aufbau-berufsaussichten-a-097a9087-23ea-4a7e-8323-fd110ba0b1f3" target="_blank">ρεπορτάζ του Spiegel</a>για τα προβλήματα και τις προοπτικές των σπουδών φιλοσοφίας στη Γερμανία, αλλά και με γενικότερο ενδιαφέρον για μια περιφερειακή χώρα όπως η Ελλάδα.</p>Γιώργος Η. Ηλιόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/00818477389443794046noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4344570546810300647.post-42415886690127506532022-12-11T04:38:00.000-08:002022-12-11T04:38:12.453-08:00ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ ΤΗΣ ΓΕΝΕΣΗΣ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΤΟΥ ΙΑΝΝΗ ΞΕΝΑΚΗ<p> Εκατό χρόνια από τη γέννηση του σπουδαίου και πρωτοπόρου διεθνούς φήμης συνθέτη Ιάννη Ξενάκη, έχει ενδιαφέρον να σταθούμε <a href="https://www.efsyn.gr/tehnes/moysiki-horos/370467_o-ihos-poy-gennithike-apo-mia-ekrixi-tis-istorias" target="_blank">στα πολύ έντονα βιώματα της Κατοχής, της Αντίστασης και των εμφύλιων συγκρούσεων</a> που τον καθόρισαν.</p>Γιώργος Η. Ηλιόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/00818477389443794046noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4344570546810300647.post-23585525610821097122022-10-15T22:50:00.004-07:002022-10-15T23:17:09.621-07:00Η ΑΡΧΑΊΑ ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗ ΚΑΤΑ ΧΡΗΣΤΟ ΚΕΦΑΛΉ <p> Ο γνωστός μαρξιστής συγγραφέας Χρήστος Κεφαλής επιχειρεί μια συνόψιση των κύριων φάσεων της ιστορίας της αρχαίας ελληνικής διαλεκτικής σε άρθρο που δημοσιεύθηκε <a href="https://www.efsyn.gr/stiles/apopseis/362952_i-dialektiki-stin-arhaia-elliniki-filosofia" target="_blank">στην Εφημερίδα των Συντακτών.</a></p>Γιώργος Η. Ηλιόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/00818477389443794046noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4344570546810300647.post-1346979590052353262022-09-20T13:14:00.001-07:002022-09-20T13:14:57.320-07:00Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΜΟΥ Ο ΒΑΛΤΕΡ ΓΙΑΙΣΚΕ (WALTER JAESCHKE)<p> <span style="font-size: 12pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-indent: 36.0pt;"><span lang="EL" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">Ήταν μέσα Οκτωβρίου 1994, αρχές
χειμερινού εξαμήνου, και βρισκόμουν στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο (</span><span lang="DE" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: DE;">Freie</span><span lang="DE" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%;"> </span><span lang="DE" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: DE;">Universit</span><span lang="EL" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">ä</span><span lang="DE" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: DE;">t</span><span lang="EL" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">) του Βερολίνου ως υπότροφος της
Γερμανικής Υπηρεσίας Ακαδημαϊκών Ανταλλαγών (</span><span lang="DE" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: DE;">DAAD</span><span lang="EL" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">, </span><span lang="DE" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: DE;">Deutscher</span><span lang="DE" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%;"> </span><span lang="DE" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: DE;">Akademischer</span><span lang="DE" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%;"> </span><span lang="DE" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: DE;">Austauschdienst</span><span lang="EL" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">)· με τη χαρά της εξασφάλισης
της υποτροφίας και της πρωτόγνωρης άμεσης επαφής με γερμανικό Πανεπιστήμιο, αλλά
και άγνωστος μεταξύ αγνώστων. Αναζητώντας μαθήματα που θα παρακολουθούσα,
κίνησε αμέσως το ενδιαφέρον μου ένα σεμινάριο για τη <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Φαινομενολογία του Πνεύματος</i> του Χέγκελ. Διοργανωτής του ο έκτακτος
καθηγητής (</span><span lang="DE" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: DE;">außerplanmäßiger Professor</span><span lang="EL" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">) Βάλτερ Γιαίσκε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-indent: 36.0pt;"><span lang="EL" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">Δεν ήταν μόνον η πρωτόγνωρη εμπειρία της
συμμετοχής σε σεμινάριο με περιορισμένο αριθμό συμμετεχόντων που χωρούσαν σε
ένα μεγάλο στρογγυλό τραπέζι, αλλά η ανθρώπινη ζεστασιά, η φιλικότητα, η πηγαία
ευγένεια του καθηγητή που από την πρώτη στιγμή με έκαναν να αισθάνομαι σαν στο
σπίτι μου στη νέα, τότε, γερμανική πρωτεύουσα. Διάφορες πτυχές της όλης καθημερινότητας
συμπλήρωναν και στερέωναν αυτήν τη διάχυτη αίσθηση: η τεράστια υπομονή με την
οποία απάντησε στις πολλές ερωτήσεις μου για τα περισσότερα μαθήματα του
προγράμματος και τους διδάσκοντές τους, η συγγνώμη (!) που μου ζήτησε κάποια
φορά επειδή δεν είχε προσέξει ότι κρατούσα τσιγάρο κι έτσι παρέμενα έξω από την
αίθουσα ενώ εκείνος είχε μπει, η τεράστια ηρεμία με την οποία επεξηγούσε και
ανέλυε δύσκολα νοήματα, η χαρά του όταν άκουσε ότι είμαι από την Ελλάδα κι έτσι
βρήκε την ευκαιρία να μου μιλήσει για τη θετική εμπειρία μιας επίσκεψής του
χάριν ενός συνεδρίου, ο εντελώς μη συμπλεγματικός τρόπος με τον οποίον
παραδεχόταν ότι δεν κατανοούσε μια φράση δική μας (αυτός που κατανοούσε τον
Χέγκελ και μάλιστα στην περίπλοκη γραφή των αυθεντικών χειρογράφων του!) με
συνέπεια να αφήνει, ευγενικά πάντα, στον συνομιλητή του την πρωτοβουλία των
κινήσεων για περαιτέρω αποσαφήνιση, ο εντελώς διακριτικός και χιουμοριστικός
τρόπος με τον οποίον ασκούσε κριτική σε ομοτέχνους της φιλοσοφίας, ακόμη και ο –
σημαντικός για κάποιον που ακόμη παλεύει να κατακτήσει τη γερμανική γλώσσα – τρόπος
προφοράς του φθόγγου <b style="mso-bidi-font-weight: normal;">ρ</b>, ένας τρόπος
που αποτελούσε χτυπητή εξαίρεση στο Βερολίνο και, αντίθετα, ηχούσε οικείος σε
αυτιά νοτιοευρωπαϊκά.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-indent: 36.0pt;"><span lang="EL" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">Μόλις τώρα που κάπως αναπάντεχα έφυγε
από τη ζωή (απεβίωσε στις 14 του Ιουλίου που μας πέρασε), κατάλαβα ότι η
ευχάριστη και γλυκιά αυτή προφορά, μέρος της ξεκάθαρης εκφοράς του προφορικού
του λόγου, αναγόταν στην γέννησή του στο </span><span lang="DE" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: DE;">Amberg</span><span lang="EL" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">, μια μικρή πόλη της Βαυαρίας, στις 20
Σεπτεμβρίου 1945.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-indent: 36.0pt;"><span lang="EL" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">Κι εδώ θα πω ότι δεν μιλούσε εύκολα
για τον εαυτό του και τα εντελώς προσωπικά του θέματα. Όταν το 1998
αναγορεύθηκε καθηγητής, τακτικός πλέον, στο Πανεπιστήμιο του Ρουρ (</span><span lang="DE" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: DE;">Ruhr</span><span lang="EL" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">-</span><span lang="DE" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: DE;">Universit</span><span lang="EL" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">ä</span><span lang="DE" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: DE;">t</span><span lang="EL" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">) στο Μπόχουμ της Δυτικής
Γερμανίας, φαινόταν κάπως κατηφής, παρά την ακαδημαϊκή του αναβάθμιση. Για να
του ελαφρύνω τη διάθεση και γνωρίζοντας από το βιογραφικό του ότι πριν έρθει
στο Βερολίνο είχε θητεύσει στη βιομηχανική αυτή πόλη, του είπα ότι δεν
πειράζει, έτσι επιστρέφει στις ρίζες του. Η πάντα ήρεμη και λακωνική απάντησή
του με εξέπληξε: «οι ρίζες μου είναι στο Βερολίνο». Εκείνη τη στιγμή είδα στο
πρόσωπό του τη φιλοσοφία ως βίωμα και ως αρετή, ως επίγνωση (και συνειδητή
κατάφαση) της αναγκαιότητας, για να θυμηθούμε και τον Χέγκελ, τον απώτερο κοινό
μας πνευματικό πατέρα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-indent: 36.0pt;"><span lang="EL" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">Η φιλοσοφία που καλλιέργησε έμπρακτα
ο Βάλτερ Γιαίσκε ήταν η φιλοσοφία της κριτικής, ιστορικής και κειμενοκεντρικής
προσέγγισης. Οι έννοιες αυτές απέκτησαν νέα δυναμική και ακτινοβολία με το
τεράστιο έργο του: την ιστορική-κριτική έκδοση του συνόλου των εγελιανών
αυθεντικών κειμένων (</span><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span lang="DE" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: DE;">Gesammelte</span></i><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span lang="DE" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%;"> </span></i><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span lang="DE" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: DE;">Werke</span></i><span lang="EL" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">), το οποίο έθεσε σε κίνηση
και διαμόρφωσε σε μεγάλο βαθμό, την εκτενή και βαρύνουσας σημασίας επί υφηγεσία
μελέτη του για την εγελιανή φιλοσοφία της θρησκείας, αλλά και με το, πολύτιμο
για κάθε ερευνητή, κολοσσιαίο </span><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span lang="DE" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: DE;">Hegel</span></i><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span lang="EL" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">-</span></i><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span lang="DE" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: DE;">Handbuch</span></i><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span lang="DE" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%;"> </span></i><span lang="EL" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">(<i style="mso-bidi-font-style: normal;">Εγχειρίδιο για τον Χέγκελ</i>) που
εξέδωσε το 2003 και το οποίο, προφανώς, το προετοίμαζε επί πολλά έτη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-indent: 36.0pt;"><span lang="EL" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">Η ηρεμία και η άνεση με την οποία
κινείτο στον χώρο των εγελιανών κειμένων, καρπός και απότοκος τεράστιου μόχθου,
δεν συνεπαγόταν καμία απολύτως μονομέρεια. Πολλές φορές κέρδιζε τις εντυπώσεις
των ακροατών και συνομιλητών του με συγκεκριμένες αναφορές σε άλλους φιλοσόφους
– κι εδώ έχω να θυμάμαι και μια αναφορά του, σε άλλη μας προσωπική συνομιλία, στους
πλατωνικούς <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Νόμους</i>, ένα έργο που
ακόμη και οι ειδικοί πλατωνιστές δεν γνωρίζουν επαρκώς. Αξίζει ακόμη να
τονιστεί ότι εμπλεκόταν ενεργά στα ακαδημαϊκά και πολιτικά πράγματα, όσο το
θεωρούσε αναγκαίο και επωφελές για την αποστολή του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-indent: 36.0pt;"><span lang="EL" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">Με την όλη προσωπικότητα και εργατικότητά
του κατόρθωσε να δώσει διάρκεια και βάθος στις εγελιανές σπουδές, πέρα από τις όποιες
μόδες και ευκαιριακές αναβιώσεις. Πίστευε εξ άλλου, και μου το είχε τονίσει
μιαν άλλη φορά, ότι η ενασχόληση με τον Χέγκελ δεν μπορεί να έχει καμία σχέση
με μόδες.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-indent: 36.0pt;"><span lang="EL" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">Οι εξελίξεις και οι διαδρομές του
βίου συχνά σε απομακρύνουν από φίλους και στους φίλους με την ευρεία έννοια
περιλαμβάνονται και οι αγαπημένοι δάσκαλοι, που κάποτε γίνονται συνάδελφοι, όμως
εξακολουθούν να δεσπόζουν στον πνευματικό σου κόσμο. Δεν σε ωθούν οι
περιστάσεις της ζωής να τους συναντάς, όμως θέλεις να ξέρεις ότι είναι εκεί,
πρόθυμοι, δεκτικοί και ευγενικοί όπως πάντα. Είχα τη χαρά να δω τον Βάλτερ
Γιαίσκε και στην οθόνη του υπολογιστή μου τον Ιούνιο του 2021, στο πρώτο και,
ελπίζουμε, μοναδικό διαδικτυακό συνέδριο της Διεθνούς Εταιρείας Μελέτης Χέγκελ
(</span><span lang="DE" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: DE;">Internationale</span><span lang="DE" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%;"> </span><span lang="DE" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: DE;">Hegel</span><span lang="EL" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">-</span><span lang="DE" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: DE;">Gesellschaft</span><span lang="EL" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">), στην οποία πρωταγωνίστησε επί πολλά έτη. Δυστυχώς
δεν θα έχω ξανά την ευκαιρία να μοιραστώ σκέψεις και εμπειρίες μαζί του. Όμως αυτά
που προσέφερε και αυτά που πρέσβευε θα εξακολουθήσουν να είναι μαζί μας. Ο
Βάλτερ Γιαίσκε υπήρξε και θα παραμείνει σημαντικός για όσους αντλούν υψηλή
διανοητική ικανοποίηση από τη δημιουργική και διαρκή αναμέτρηση με τα
απαιτητικά και, ενίοτε, υψιπετή κείμενα του παρελθόντος. Και τούτο διότι
γνωρίζουν πολύ καλά πως ο σεβασμός προς τη φιλοσοφική παράδοση δεν είναι μια
στάση στασιμότητας και παθητικότητας, αλλά αντίθετα αποτελεί προϋπόθεση για τη
σύλληψη, τη διαύγαση και την περαιτέρω ανάπτυξη της όποιας επιζητούμενης
πρωτοτυπίας.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%;"><span lang="EL" style="font-size: 12.0pt; line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></span></p>Γιώργος Η. Ηλιόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/00818477389443794046noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4344570546810300647.post-24837694547140009402022-09-15T13:45:00.000-07:002022-09-15T13:45:17.025-07:00ΑΝΤΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΡΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΑΠΑΝΘΡΩΠΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ<p> Η γνωστή πρόσφατη δήλωση του Υπουργού Στέλιου Πέτσα, σύμφωνα με την οποία "όποιος αρνείται να προσαρμοστεί δυστυχώς πεθαίνει" είναι ένα ακόμη κρούσμα σε μια μακρά σειρά προβολής επιστημονικοφανών θέσεων - στην πραγματικότητα κενών και ιδιοτελών ιδεολογημάτων - με στόχο τη δικαιολόγηση αποτυχημένων έως και απάνθρωπων πολιτικών, όπως η τωρινή αξιοθρήνητη και επικίνδυνη διαχείριση της οικονομικής κρίσης στον απόηχο του πολέμου της Ουκρανίας.</p><p>Ο κύριος Υπουργός δεν είναι παρά ένας από τους πολλούς εκφραστές της <a href="https://www.efsyn.gr/epistimi/mihanes-toy-noy/359266_i-thanatopolitiki-os-antiexeliktikos-skotadismos" target="_blank">θανατοπολιτικής, όπως δείχνει ο Σπύρος Μανουσέλης στην "Εφημερίδα των Συντακτών"</a>, δηλαδή της ευρύτερης πολιτικής και θεωρητικής πρακτικής που εκκινεί από το (δήθεν) αναπόφευκτο καταστροφικών εξελίξεων και, ελλείψει θετικού οράματος, στοχεύει απλώς στο "μη χείρον", στη "βέλτιστη" αντιμετώπιση ή και διαχείριση των διαφόρων κρίσεων προς όφελος πανίσχυρων πολιτικών και οικονομικών ελίτ. Ο "κοινωνικός δαρβινισμός" είναι μια παλαιότερη, πλην όμως "δυστυχώς" καθόλου ξεπερασμένη, όψη της επιστημονικοφανούς επένδυσης τέτοιων τάσεων. </p>Γιώργος Η. Ηλιόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/00818477389443794046noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4344570546810300647.post-9214540491326082782022-06-11T05:50:00.002-07:002022-06-11T05:50:57.171-07:00Ο ΒΕΝΙΟΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΓΕΩΜΕΤΡΙΑΣ<p> Έφυγε πρόσφατα από τη ζωή ο σημαντικός μαθηματικός Βένιος Αγγελόπουλος (1943-2022), καθηγητής στο ΕΜΠ που είχα την τύχη να γνωρίσω ως φίλο και συνοδοιπόρο του Κοσμά Ψυχοπαίδη, και με την ευκαιρία αυτή στο ιστολόγιο του Νίκου Σαραντάκου <a href="https://sarantakos.wordpress.com/2022/05/30/venios/" target="_blank">αναδημοσιεύθηκε ενδιαφέρον κείμενό του</a> σχετικά με την επιστημονική, αλλά και επιστημολογική και κοινωνική, σημασία της γεωμετρίας, καθώς και της διδασκαλίας της.</p>Γιώργος Η. Ηλιόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/00818477389443794046noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4344570546810300647.post-66944070590798232442022-06-02T22:49:00.002-07:002022-06-03T13:41:52.741-07:00Η ΠΕΡΊΦΗΜΗ ΛΕΣΧΗ ΤΗΣ ΡΩΜΗΣ ΣΉΜΕΡΑ<p> <a href="https://www.freitag.de/autoren/der-freitag/50-jahre-nach-veroeffentlichung-des-club-of-rome-berichts-ist-er-atueller-denn-je" target="_blank">ΑΡΘΡΟ ΣΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ DER FREITAG ΜΕ ΤΗ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ 50 ΧΡΟΝΩΝ ΑΠΟ ΤΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΗΜΗΣ ΛΕΣΧΗΣ ΤΗΣ ΡΩΜΗΣ ΜΕ ΘΕΜΑ "ΤΑ ΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ"</a></p>Γιώργος Η. Ηλιόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/00818477389443794046noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4344570546810300647.post-70284098671580964432022-05-10T14:38:00.001-07:002022-05-10T14:38:37.184-07:00ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΑΣΙΦΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΜΙΞΗ ΣΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ ΤΗΣ ΟΥΚΡΑΝΙΑΣ<p><a href="https://www.spiegel.de/kultur/ukraine-wladimir-kaminer-und-svenja-flasspoehler-ueber-offenen-brief-zu-waffenlieferungen-a-f9aac683-b044-4a1d-bc20-a967223f5d24" target="_blank">SPIEGEL ONLINE, 10.05.2022</a></p>Γιώργος Η. Ηλιόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/00818477389443794046noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4344570546810300647.post-60400219049324310332022-03-24T14:20:00.002-07:002022-03-24T14:20:42.704-07:00ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ, ΑΥΤΟΣ Ο ΑΓΝΩΣΤΟΣ<p> Οι Σωκράτης Παπαγεωργίου και Αντώνης Πολίτης <a href="https://youtu.be/IWWBRZeKyJY" target="_blank">μιλούν για τον εγκέφαλο</a> στην εκπομπή "Στα Άκρα", καλεσμένοι της Βίκυς Φλέσσα.</p>Γιώργος Η. Ηλιόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/00818477389443794046noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4344570546810300647.post-59996620248048743542022-02-06T14:08:00.001-08:002022-02-06T14:08:34.522-08:00Ο TERRY EAGLETON ΓΙΑ ΤΟ ΧΙΟΥΜΟΡ<p> Ο γνωστός και αγαπητός Άγγλος θεωρητικός της λογοτεχνίας καθηγητής Terry Eagleton έγραψε μιαν ενδιαφέρουσα πραγματεία για το χιούμορ, η οποία μεταφράστηκε και κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις Εκδόσεις Πεδίο και <a href="https://www.efsyn.gr/tehnes/ekdoseis-biblia/anoihto-biblio/330873_apolaystiki-pragmateia-peri-hioymor" target="_blank">παρουσιάζεται στην "Εφημερίδα των Συντακτών"</a></p>Γιώργος Η. Ηλιόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/00818477389443794046noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4344570546810300647.post-60386638267017989912022-02-03T13:53:00.000-08:002022-02-03T13:53:18.187-08:00ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΙ Ο ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ<p> </p><p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: center; text-indent: 36.0pt;"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 150%;"><o:p> </o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: center; text-indent: 36.0pt;"><span style="font-family: "Times New Roman", "serif"; font-size: 12pt; text-indent: 36pt;">ΜΕΡΟΣ
Α΄</span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none; text-indent: 36.0pt;"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">Από την εποχή της ίδρυσης του
νεοελληνικού κράτους η διδασκαλία της αρχαίας ελληνικής γλώσσας καθόρισε τη
μορφή και τις τύχες του εκπαιδευτικού συστήματος, καθώς υιοθετήθηκαν ασμένως
από τους τότε κρατούντες οι σχετικές ιδέες του σπουδαίου Βαυαρού κλασικού
φιλολόγου και φιλέλληνα Φρίντριχ Τιρς (</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">Friedrich</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">
</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">Tiersch</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">) ή Φρειδερίκου
(Ειρηναίου) Θειρσίου (1784-1860), ιδέες που πριν από την Ελλάδα εφαρμόστηκαν
και στην ίδια τη Βαυαρία απηχώντας αλλά και στερεώνοντας τη, χαρακτηριστική για
την εποχή, ευρύτερη ακτινοβολία και κυριαρχία ανθρωπιστικών παιδαγωγικών
αντιλήψεων. Ανάλογο ιστορικό βάθος παρουσιάζει και η διδασκαλία της Φιλοσοφίας
στη Μέση ή Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, η οποία διήλθε από διάφορες φάσεις και
μεταρρυθμίσεις που συντέλεσαν είτε στην αναβάθμιση, είτε στην υποβάθμισή της,
είτε παρέμειναν αμφιλεγόμενες. Εάν τα Αρχαία Ελληνικά ποτέ δεν έπαψαν να
αποτελούν ένα από τα κορυφαία μαθήματα που ανοίγουν τον δρόμο για την εισαγωγή
σε πανεπιστημιακές Σχολές ανθρωπιστικών σπουδών, δεν συνέβαινε το ίδιο με τη
Φιλοσοφία, η οποία δεν εξετάστηκε σε πανελλαδικής εμβέλειας απολυτήριες-εισαγωγικές
εξετάσεις παρά μόνο για ένα περιορισμένο διάστημα (ως μάθημα Θεωρητικής
Κατεύθυνσης το 1999-2000 στην Γ΄ Λυκείου και τα έτη 2001-2003 στη Β΄ Λυκείου).
Αυτή η περιορισμένης διάρκειας φάση με τους όρους μιας ιστορικής αναδρομής
μπορεί να θεωρηθεί απλώς ως ένα διάλειμμα στη μακρόχρονη και διαρκή διδασκαλία
του μαθήματος της Φιλοσοφίας (το οποίο από το 1999 και εξής φέρει την επίσημη
ονομασία «Αρχές Φιλοσοφίας») ως μαθήματος Γενικής Παιδείας που απευθύνεται στο
σύνολο των μαθητών χωρίς να προϋποθέτει, άμεσα τουλάχιστον, τη γνώση Αρχαίων
Ελληνικών. Σε όλο αυτό το διάστημα ήταν κατά καιρούς ενταγμένη στο σχολικό
πρόγραμμα και η διδασκαλία φιλοσοφικών κειμένων ή αποσπασμάτων από το
αρχαιοελληνικό πρωτότυπο ή από μετάφραση, με χαρακτηριστικά παραδείγματα στο
όχι και τόσο μακρινό παρελθόν τη διδασκαλία αποσπασμάτων από τα <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Ηθικά Νικομάχεια</i> στην Γ΄ Γυμνασίου (από
μετάφραση) ή από τον <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Πρωταγόρα</i> στη Β΄
Λυκείου (από το πρωτότυπο με ερμηνευτικό σχολιασμό) από το 1976 και εξής.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none; text-indent: 36.0pt;"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">Με τη μεταρρύθμιση επί υπουργίας
Γεράσιμου Αρσένη (από το 1998 και εξής) δρομολογείται μια νέα φάση στη σύζευξη
της φιλοσοφίας με την αττική πεζογραφία, καθώς επιλεγμένα πρωτότυπα αποσπάσματα
του Φιλοσοφικού Λόγου (όπως τιτλοφορείται πλέον το σχολικό εγχειρίδιο) της
αντίστοιχης περιόδου έχουν ενταχθεί στην ύλη του πανελλαδικά εξεταζόμενου
μαθήματος των Αρχαίων Ελληνικών – που κατά κανόνα, μάλιστα, έχει και υψηλό
συντελεστή βαρύτητας για την εισδοχή στο Πανεπιστήμιο. Έτσι, οι κορυφαίοι
φιλοσοφικοί συγγραφείς της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας – ο Πλάτων, ο
Αριστοτέλης και από το 2019 και εξής (με την προσθήκη του λεγόμενου «Φακέλου
Υλικού») ο Επίκτητος, ο Μάρκος Αυρήλιος και ο Πλούταρχος – είναι πλέον μόνιμοι
συνοδοί και ιδεατοί συνομιλητές των υποψηφίων στον αγώνα τους να κατακτήσουν
κορυφαίες επιδόσεις στα μαθήματα της Θεωρητικής Κατεύθυνσης (η οποία έχει στο
μεταξύ μετονομαστεί σε Ομάδα Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών, Νομικών και
Κοινωνικών Σπουδών) στην<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Γ΄ Τάξη του
Λυκείου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none; text-indent: 36.0pt;"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">Με την εκπαιδευτική αυτή πραγματικότητα,
καθώς και με τις συγκεκριμένες διδακτικές απαιτήσεις που αυτή συνεπάγεται,
είναι ασφαλώς στον έναν ή τον άλλο βαθμό εξοικειωμένοι οι εκπαιδευτικοί του
κλάδου ΠΕ02 (Φιλολόγων) που ενσυνείδητα και ευσυνείδητα επί πολλά χρόνια την
υπηρετούν.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none; text-indent: 36.0pt;"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">Σε γενικές γραμμές η πραγματικότητα
αυτή χαρακτηρίζεται από μιαν ευπρόσδεκτη σταθερότητα, η οποία αποτελεί και το
υπερκείμενο πεδίο εντός του οποίου διαμορφώνονται, δρομολογούνται και
υλοποιούνται οι όποιες αλλαγές, οι οποίες επίσης πρέπει να τυγχάνουν της ιδιαίτερης
προσοχής μας. Στη συνέχεια θα επιχειρήσουμε να προσδιορίσουμε τις διδακτικές
απαιτήσεις του μαθήματος ως προς τα βασικά χαρακτηριστικά τους, με στόχο να
αρθρώσουμε και να καταθέσουμε ένα ευρύτερο πλαίσιο προσανατολισμού για την
αξιολόγηση όσων εξελίξεων έχουν ήδη συντελεστεί, αλλά και για την προώθηση
περαιτέρω βελτιωτικών παρεμβάσεων (ή και την υλοποίηση παγίων αιτημάτων).<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none; text-indent: 36.0pt;"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 150%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none; text-indent: 36.0pt;"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">Α. <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Οι απαιτήσεις για διδάσκοντες και διδασκομένους</i>.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none; text-indent: 36.0pt;"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">Η γνωριμία και εξοικείωση των
μαθητών με χαρακτηριστικά αλλά και κορυφαία δείγματα του στοχασμού που
αναπτύχθηκε στους κόλπους της αττικής φιλοσοφίας είναι ούτως ή άλλως ένας
υψηλός και απαιτητικός παιδαγωγικός στόχος (ή άξονας στόχων). Η κατανόηση και
εκμάθηση εννοιών, η ανασύνθεση και διατύπωση επιχειρημάτων, η σύνδεση εννοιών,
θέσεων και θεωριών με την ιστορική πραγματικότητα της εποχής προέλευσής τους (ή
της εποχής στην οποία είναι δυνατόν να ερμηνευθούν ή να εφαρμοστούν), η
ικανότητα διαμόρφωσης προσωπικής άποψης σε καίρια ζητήματα ερμηνείας των
μειζόνων κειμένων –η οποία ενίοτε είναι αναγκαίο να προβαίνει και σε
συγκριτικές θεωρήσεις– η καλλιέργεια των ικανοτήτων γλωσσικής έκφρασης σε
συνδυασμό με τον εμπλουτισμό των γνώσεων στο πεδίο της διαχρονικής εξέλιξης της
ελληνικής γλώσσας, αποτελούν επιμέρους στόχους, οι ρίζες και τα ίχνη των οποίων
ανάγονται σε αντίστοιχους στόχους που δεσπόζουν σε μικρότερες τάξεις. Επιπλέον,
στον πυρήνα του προκείμενου μαθήματος είναι εγγεγραμμένοι και οι στόχοι εκείνοι
που συνδέονται με την αποκωδικοποίηση αδίδακτων κειμένων της αττικής πεζογραφίας
(άρα, ως επί το πλείστον, της ίδιας εποχής από την οποία προέρχονται και τα
διδαγμένα φιλοσοφικά κείμενα). Η απαιτητικότητα των στόχων αποτυπώνεται, αν μη
τι άλλο, στην αυξημένη βαρύτητα του μαθήματος – τόσο ως προς τον συντελεστή με
τον οποίον πολλαπλασιάζεται η βαθμολογία των υποψηφίων, όσο και ως προς τη
γενική αίσθηση του κομβικού του χαρακτήρα και του κύρους που το περιβάλλει.
Συναφές είναι και το υψηλό αίσθημα ευθύνης που πρέπει να διακρίνει τον κάθε
διδάσκοντα, δηλαδή τους εκπαιδευτικούς εκείνους (και δη τους φιλοσοφικά
καταρτισμένους), οι οποίοι τυχόν ενδιαφέρονται και εργάζονται για τη γενικότερη
διασφάλιση των επιθυμητών όρων επιτυχούς διδασκαλίας, τόσο στην καθημερινή
διδακτική πράξη, όσο και στο επίπεδο των σχεδιασμών, των πειραματισμών και της
λήψης αποφάσεων για αλλαγές που κρίνονται αναγκαίες και υλοποιούνται θεσμικά.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none; text-indent: 36.0pt;"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">Μία άμεση συνέπεια των θεμελιωδών
αυτών επισημάνσεων είναι η αναγκαιότητα της διαμόρφωσης και της διασφάλισης
υψηλών κριτηρίων καταλληλότητας των διδασκόντων. Σε γενικές γραμμές, για τη
διδασκαλία του συγκεκριμένου μαθήματος πρέπει σε κάθε περίπτωση να υπάρχει
επαρκής γλωσσική κατάρτιση των καθηγητών που το αναλαμβάνουν. Τούτο σημαίνει
ότι ο διδάσκων πρέπει να κατέχει εις βάθος και να χειρίζεται με άνεση τις
γραμματικές-συντακτικές δομές της αρχαίας ελληνικής, τόσο ως προς τη θεωρία όσο
και ως προς την εφαρμογή τους. Όταν συντρέχει αυτή η προϋπόθεση είναι δυνατό να
προετοιμάζονται επαρκώς οι τελειόφοιτοι και υποψήφιοι για εισαγωγή στα Α.Ε.Ι.
τόσο στο διδαγμένο κείμενο (κατανόηση πρωτότυπου κειμένου-εκμάθηση μετάφρασης ή
απόδοση κομβικών όρων και φράσεων, ετυμολογικές παρατηρήσεις, αξιοποίηση
γλωσσικών δεδομένων κατά την ερμηνεία), όσο και στο αδίδακτο (απόδοση στη νέα
ελληνική, γραμματικές και συντακτικές παρατηρήσεις, ούτως ώστε να συνδυάζεται η
κατανόηση του προκείμενου κειμένου με την ανάκληση σχετικών και απαραίτητων
γνώσεων). Η επάρκεια των διδασκόντων καθηγητών σ’ αυτόν τον τομέα, στον βαθμό
που μπορεί να κριθεί αυτή καθ’ εαυτή, μπορεί κατ’ αρχήν να διασφαλίζεται σε
συνάρτηση με την προσωπική εργατικότητα και ετοιμότητα για ανταπόκριση στις
εκάστοτε νέες προκλήσεις και απαιτήσεις, με δεδομένη πάντα τη διαφορετικότητα
της προέλευσης, των σπουδών και της διδακτικής εμπειρίας τους, ίσως και των
τοπικά επικρατουσών συνθηκών, οι οποίες είναι δυνατόν να επιδρούν διαμορφωτικά.
Η Πολιτεία από τη μεριά της έχει τη θεσμική και ηθική υποχρέωση να συμβάλλει
στη βελτίωση της παρεχόμενης διδασκαλίας μέσω της παροχής κινήτρων και
δυνατοτήτων στους εκπαιδευτικούς τόσο για επιμόρφωση, όσο και για ουσιαστική
επαγγελματική ανέλιξη. Από τη μεριά των εκπαιδευτικών, με δεδομένες τις υψηλές
απαιτήσεις του μαθήματος, είναι αναμενόμενο να υφίσταται η σταθερή βούληση για εμπλουτισμό
και βελτίωση της διδασκαλίας – τόσο ως προς το περιεχόμενο, όσο και ως προς τις
μορφές. Τούτο πρέπει να συμβαδίζει και με την αυτοπροαίρετη ένταξη σε
υφιστάμενες διαδικασίες <i style="mso-bidi-font-style: normal;">αξιολόγησης</i>
του εκπαιδευτικού έργου. Η σταθερότητα και η αξιοπιστία των εν λόγω διαδικασιών
διασφαλίζεται στον μέγιστο βαθμό όταν οι σχετικές αποφάσεις αντικατοπτρίζουν
την <i style="mso-bidi-font-style: normal;">ενήμερη και υπεύθυνη συναίνεση</i>
όλων των εμπλεκόμενων πλευρών. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none; text-indent: 36.0pt;"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">Κατά τη συγκεκριμένη θεώρηση των
απαιτήσεων και των όρων της διδασκαλίας καλό είναι να αποφεύγονται ανιστορικές
συγκρίσεις με το παρελθόν, όσο κι αν έχουν κι αυτές τη βασιμότητά τους. Είναι
φερ’ ειπείν γεγονός ότι παλαιότερα η διδασκαλία της αρχαίας ελληνικής στους
τελειοφοίτους της (τότε) Μέσης Εκπαίδευσης και υποψηφίους για τις Σχολές
Ανθρωπιστικών Επιστημών ήταν συνυφασμένη με υψηλότερες απαιτήσεις που σήμερα
έχουν εκλείψει (κατάργηση υπαγόρευσης του εξεταζόμενου κειμένου, με ό,τι αυτό
συνεπάγεται στην εκμάθηση της σωστής χρήσης τόνων και πνευμάτων, κατάργηση της
λεγόμενης αντίστροφης μετάφρασης). Η απλή επισήμανση των διαφορών αυτών του
παρόντος από το παρελθόν είναι εύκολο να οδηγήσει σε αρνητικές γενικεύσεις περί
έκπτωσης, εκφυλισμού, κρίσης κοκ. Τέτοιες γενικεύσεις (που συχνά έχουν δει το
φως της δημοσιότητας, μεταξύ άλλων, και από τις σελίδες του περιοδικού μας)
προέρχονται κατά κανόνα από παλαιότερες γενιές και έχουν την αξία τους ως πηγές:
α. πληροφόρησης για το τι γινόταν στο παρελθόν, β. προβληματισμού για το εάν
και κατά πόσον θα μπορούσε ο σχεδιασμός του μέλλοντος να αντλήσει ιδέες από τις
«καλές πρακτικές» του παρελθόντος.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none; text-indent: 36.0pt;"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">Δεν θα πρέπει, όμως, να μας
διαφεύγει ότι η συζήτηση για τις διαφορές παρελθόντος και παρόντος δύσκολα
μπορεί να είναι γόνιμη όταν περιστρέφεται γύρω από αλλαγές που εκ των πραγμάτων
δεν είναι δυνατό να ανακληθούν, όταν έχουν γίνει σε βάθος χρόνου ευρύτερα
αποδεκτές, έστω και σιωπηρά-παθητικά, και έχουν με τη σειρά τους οδηγήσει και
σε πολλές άλλες. Επιπροσθέτως, κατά τις συγκρίσεις παρελθόντος-παρόντος πρέπει
να είμαστε προσεκτικοί διότι συχνά είναι δυνατό να εξάγονται συμπεράσματα και
προς κατευθύνσεις αντιτιθέμενες: τόσο η διεύρυνση της διδακτέας ύλης σε σχέση
με το παρελθόν, όσο και τα κατά καιρούς εμφανιζόμενα <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>θέματα αυξημένης δυσκολίας στις εξετάσεις είναι
δυνατό να τροφοδοτήσουν και απόψεις που θα διεκτραγωδούσαν όχι την «κατάπτωση»
της σημερινής εκπαίδευσης, αλλά τη «σκληρότητα» που επιδεικνύεται προς τους
εξεταζομένους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none; text-indent: 36.0pt;"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">Οι τελειόφοιτοι μαθητές με τη σειρά
τους καλούνται να εργαστούν για την κατάκτηση του στόχου της επαρκούς κατάρτισης
σε ζητήματα γλωσσικής μορφολογίας. Ο κεντρικός αυτός στόχος, βέβαια, στη
διδακτική πράξη συχνά φεύγει από το προσκήνιο και δίνει τη θέση του στην
αναδρομική και όψιμη εκπλήρωση διδακτικών στόχων προηγούμενων ετών, καθώς οι
περισσότεροι τελειόφοιτοι μαθητές υστερούν με τρόπο κραυγαλέο σε σημεία που θα
έπρεπε να τα έχουν ήδη προ πολλού αφομοιώσει. Κάθε διδάσκων επίσης θα έπρεπε να
έχει συνειδητοποιήσει ότι η επιτυχής ανταπόκριση του υποψήφιου στο ζήτημα της
αποκωδικοποίησης των νοημάτων ενός αδίδακτου κειμένου (όπως αυτή
αντικατοπτρίζεται στην απαιτητική εργασία της απόδοσής του στη νέα ελληνική)
δεν είναι μόνο συνάρτηση της όποιας ρηχής γνώσης κάποιων γραμματικών και
συντακτικών φαινομένων και κανόνων, αλλά προκύπτει πρωτίστως ως ώριμος καρπός
τής εν γένει γλωσσικής επάρκειας και διανοητικής συγκρότησης.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none; text-indent: 36.0pt;"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">Πέραν, ωστόσο, των απαιτήσεων σε
ζητήματα γλωσσικής κατάρτισης και επάρκειας, εγείρονται στην πράξη και
ερωτήματα σχετικά με τη φιλοσοφική κατάρτιση και προπαιδεία των διδασκόντων που
αναλαμβάνουν το μάθημα. Σε γενικές γραμμές η φιλοσοφική διάσταση του μαθήματος
δεν φαίνεται να κατέχει τη θέση που θα της άρμοζε εντός της διδακτικής πράξης·
οι αντίστοιχες απαιτήσεις από τους διδάσκοντες, μέχρι πρόσφατα τουλάχιστον,
μοιάζουν μάλλον περιορισμένες, χωρίς αυτό βέβαια να εξηγείται κατ’ ανάγκη και
αποκλειστικά ως αποτέλεσμα των ιδιαιτεροτήτων και των επιλογών των ίδιων των
εκπαιδευτικών που φέρουν την ευθύνη για την υλοποίηση της διδασκαλίας. Κατά
πρώτο λόγο θα έπρεπε κανείς μάλλον να στραφεί σε βασικά χαρακτηριστικά και
προδιαγραφές του κεντρικού σχεδιασμού, όπως αυτός εκπονήθηκε από επιτελικές
θέσεις.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none; text-indent: 36.0pt;"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">Ο Δημήτρης Λυπουρλής, διαπρεπής
φιλόλογος και ψυχή της συγγραφής των βιβλίων του <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Φιλοσοφικού Λόγου</i> για τον μαθητή και τον καθηγητή σε ό,τι αφορά
στον Αριστοτέλη, γράφει στον πρόλογό του στο βιβλίο του καθηγητή:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none; text-indent: 36.0pt;"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">«Το βιβλίο αυτό πήρε τη μορφή που
έχει (έτοιμες, συγκεκριμένες απαντήσεις στα επιμέρους ερωτήματα-θέματα του
βιβλίου του μαθητή), επειδή αυτός που το έγραψε γνωρίζει πολύ καλά ότι οι πιο
πολλοί από τους φιλολόγους που θα διδάξουν το μάθημα αυτό στα σχολεία δεν είχαν
σχεδόν ποτέ την ευκαιρία να διαβάσουν, κατά τη διάρκεια των σπουδών τους,
κείμενα του Αριστοτέλη και να εντρυφήσουν στη σκέψη του» (σ. 106). Πρόκειται,
θα παρατηρούσε, ίσως κανείς για μια ρεαλιστική τοποθέτηση, την οποία όμως θα
μπορούσε κανείς να αντιπαραβάλει με μιαν άλλη, έμμεση αυτή τη φορά, εκτίμηση
των δυνατοτήτων του δυναμικού των σημερινών φιλολόγων, η οποία γράφτηκε περίπου
τον ίδιο καιρό με την προηγούμενη και επί πολλά χρόνια ήταν αναρτημένη στην
ιστοσελίδα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none; text-indent: 36.0pt;"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">«Το μάθημα της φιλοσοφίας είναι
κατ’ εξοχήν μορφωτικό μάθημα, καθώς δίνει την ευκαιρία να προσεγγίζονται
εναλλακτικοί τρόποι περιγραφής, ερμηνείας και εξήγησης του κόσμου. Επομένως η
διδασκαλία του πρέπει να είναι ‘‘ανοιχτή’’ και επικοινωνιακή και να γίνεται με
καθοδηγούμενο ερμηνευτικό και κριτικό διάλογο. Ο σκοπός μας κάθε φορά δεν
πρέπει να είναι απλώς η διδακτική ολοκλήρωση και η γνωστική εμπέδωση του
μαθήματος, αλλά κυρίως η δημιουργία μιας ατμόσφαιρας οικείωσης και
βιωματικότητας, που να επιτρέπει στους μαθητές και τις μαθήτριες να διατυπώνουν
έναν αυθόρμητο και προσωπικό προβληματισμό. Ο/η καθηγητής/τρια που αναλαμβάνει
το μάθημα της φιλοσοφίας δεν πρέπει να διδάσκει τη φιλοσοφία, αλλά να μαθαίνει
στα παιδιά πώς να φιλοσοφούν».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none; text-indent: 36.0pt;"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">Είναι εμφανές ότι εν προκειμένω
προβάλλει ως αιτούμενο της επάρκειας των διδασκόντων να συνδυάζονται οι περί
φιλοσοφίας γνώσεις και με ικανότητες κριτικής επεξεργασίας αλλά και παιδαγωγικά
λυσιτελούς μετάδοσής τους, ενώ θα ήταν παράξενο αυτός ο ζηλευτός συνδυασμός να
απαιτείται για το ένα μάθημα (τις Αρχές Φιλοσοφίας, μάθημα Γενικής Παιδείας της
Β΄ Λυκείου, για το οποίο γράφτηκε το συγκεκριμένο κείμενο) και όχι για το άλλο,
το μάθημα της Γ΄ Τάξης, μάθημα Προσανατολισμού και αυξημένης βαρύτητας, στο
οποίο έχει κατ’ αρχήν ενσωματωθεί ένα μέρος των απαιτήσεων του μαθήματος της
προηγούμενης τάξης.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none; text-indent: 36.0pt;"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">(δημοσιεύθηκε στο περιοδικό <i>Φιλοσοφία και Παιδεία</i>, τ. 85-86, σ. 12-16)</span></p>Γιώργος Η. Ηλιόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/00818477389443794046noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4344570546810300647.post-64034734967315023052022-01-29T12:45:00.000-08:002022-01-29T12:45:06.512-08:00Η ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ ΣΤΕΦΑΝ ΤΣΒΑΪΧ-ΓΙΟΖΕΦ ΡΟΤ<p> Ο Αναστάσης Βιστωνίτης <a href="https://www.tovima.gr/2022/01/29/books-ideas/stefan-tsvaix-giozef-rot-i-allilografia-dyo-koryfaion-tou-20ou-aiona/" target="_blank">γράφει στο "Βήμα"</a> για την έκδοση της αλληλογραφίας μεταξύ των δυο σημαντικών γερμανόφωνων συγγραφέων στο διάστημα των ετών 1927-1938 από τις Εκδόσεις Άγρα (μτφρ. Μαρίας Αγγελίδου-Άγγελου Αγγελίδη). </p>Γιώργος Η. Ηλιόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/00818477389443794046noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4344570546810300647.post-16829160991594146022022-01-29T12:35:00.000-08:002022-01-29T12:35:27.996-08:00Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΜΑΡΚ ΜΑΖΑΟΥΕΡ<p> Ο σημαντικός ιστορικός βρέθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2022 στην Αθήνα προκειμένου να παρευρεθεί στην παρουσίαση του βιβλίου του με τίτλο "Η Ελληνική Επανάσταση" (μτφρ. Κ. Κουρεμένος, Εκδόσεις "Αλεξάνδρεια", Αθήνα 2021) και έδωσε την παρακάτω ενδιαφέρουσα <a href="https://www.tovima.gr/2022/01/28/books-ideas/mark-mazaouer-i-apeleytherosi-tis-elladas-irthe-os-anapantexi-ekseliksi/" target="_blank">συνέντευξη στο "Βήμα"</a></p>Γιώργος Η. Ηλιόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/00818477389443794046noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4344570546810300647.post-31722071609698524632022-01-16T04:01:00.000-08:002022-01-16T04:01:15.565-08:00ΤΙ ΘΑ ΓΙΝΟΤΑΝ ΑΝ ΟΛΟΣ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΥΙΟΘΕΤΟΥΣΕ ΤΟΝ ΒΙΓΚΑΝΙΣΜΟ;<p> Σ' αυτό το <a href="https://www.bbc.co.uk/ideas/videos/what-if-the-whole-world-went-vegan/p082l2r8" target="_blank">βίντεο του BBC</a> μπορεί κανείς να προσεγγίσει ερωτήματα που αναπόφευκτα θα σημαδέψουν το μέλλον μιας ανθρωπότητας που (πρέπει να) επιδιώκει να διασφαλίσει μακροπρόθεσμα την ύπαρξή της.</p>Γιώργος Η. Ηλιόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/00818477389443794046noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4344570546810300647.post-53487284763009565202021-12-26T14:30:00.002-08:002021-12-26T14:30:47.777-08:00ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΠΕΙΡΑΜΑ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΘΕΣΜΩΝ<p>ΜΙΑ ΟΥΤΟΠΙΑ ΠΟΥ ΕΓΙΝΕ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ</p><p>ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ WENDLAND ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ <a href="https://www.spiegel.de/ausland/hitzacker-dorf-im-wendland-wie-70-junge-alte-und-gefluechtete-ein-dorf-gruendeten-a-55e62584-ff46-4601-99bb-756f6138e0ad" target="_blank">ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ ΕΝΑ ΧΩΡΙΟ ΑΠΟ ΔΙΑΦΟΡΟΥΣ ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ</a>.</p><p>ΑΛΛΟΥ ΕΙΔΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΝ ΑΡΧΙΚΑ ΝΑ ΤΟ ΚΑΤΟΙΚΗΣΟΥΝ, ΑΛΛΟΙ ΗΡΘΑΝ.</p>Γιώργος Η. Ηλιόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/00818477389443794046noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4344570546810300647.post-81840918246073438082021-10-11T12:30:00.002-07:002021-10-11T12:58:23.572-07:00ΟΙ ΜΠΗΤΛΣ ΚΑΙ Η ΣΤΩΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ<p> </p><div class="WordSection1">
<p class="MsoNoSpacing" style="line-height: 150%; margin-right: -19pt; text-indent: 36pt;"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Το θρυλικό συγκρότημα των «Σκαθαριών» της
δεκαετίας του ’60, οι «</span><span lang="DE" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: DE;">Beatles</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">»
από το Λίβερπουλ της Αγγλίας, ηχογράφησαν τον τελευταίο δίσκο τους την άνοιξη
του 1969 και τον εξέδωσαν περίπου έναν χρόνο αργότερα, όταν πλέον είχαν
διαλυθεί. Ο γενικός τίλος του δίσκου είναι «</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">Let</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">
</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">it</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;"> </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">be</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">» και στη δεύτερη πλευρά του το
ομότιτλο, παγκοσμίως γνωστό και πολυτραγουδισμένο τραγούδι.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="line-height: 150%; margin-right: -19pt; text-indent: 36pt;"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Οι στίχοι, γραμμένοι από τον Πωλ Μακ Κάρτνεϋ
(</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">Paul</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;"> </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">McCartney</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">) και συνοδευόμενοι από μια δυνατή
απόδοσή τους στα Νέα Ελληνικά, έχουν ως εξής:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="line-height: 150%; margin-right: -19pt; text-indent: 36pt;"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="line-height: 150%; margin-right: -19pt;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">When I find myself in times of trouble<span style="mso-tab-count: 1;"> </span><span style="mso-tab-count: 1;"> </span></span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Κάθε</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">φορά</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">που</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">δύσκολα</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">περνώ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="line-height: 150%; margin-right: -19pt;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">Mother Mary comes to me<span style="mso-tab-count: 3;"> </span><span style="mso-tab-count: 1;"> </span></span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">η</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Μητέρα</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Μαρία</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">με</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">πλησιάζει</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="line-height: 150%; margin-right: -19pt;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">Speaking words of wisdom <span style="mso-tab-count: 3;"> </span><span style="mso-tab-count: 1;"> </span></span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">λόγια</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">σοφίας</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">λέγοντας</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="line-height: 150%; margin-right: -19pt;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">Let</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;"> </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">it</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;"> </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">be</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">
<span style="mso-tab-count: 5;"> </span><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>«δέξου τα πράγματα όπως είναι»<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 0cm;"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">And in my hour of darkness<span style="mso-tab-count: 4;"> </span>«</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Κι</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">όταν</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">παντού</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">βλέπω</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">σκοτάδι</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"><br />
She is standing right in front of me<span style="mso-tab-count: 3;"> </span></span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">στέκεται</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">εδωνά</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">μπροστά</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">μου</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"><br />
Speaking words of wisdom<span style="mso-tab-count: 4;"> </span></span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">λόγια</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">σοφίας</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">λέγοντας</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">Let it be, let it be, let it be<span style="mso-tab-count: 4;"> </span>«</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">δέξου</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">τα</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">πράγματα</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">όπως</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">είναι</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">»<br />
Whisper words of wisdom, let it be<span style="mso-tab-count: 3;"> </span></span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">λόγια</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">σοφίας</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">ψιθυρίζοντας</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"><br />
<br />
And when the brokenhearted people<span style="mso-tab-count: 2;"> </span></span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Κι</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">όταν</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">όλοι</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">οι</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">πληγωμένοι</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">άνθρωποι</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"><br />
Living in the world agree<span style="mso-tab-count: 3;"> </span></span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">σ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">’ </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">όλον</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">τον</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">κόσμο</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">συμφωνήσουν</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"><br />
there will be an answer, let it be.<span style="mso-tab-count: 2;"> </span></span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">τότε</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">θα</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">βρεθεί</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">μια</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">απάντηση</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">– </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">μακάρι</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">! <br />
For though they may be parted<span style="mso-tab-count: 2;"> </span></span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Γιατί</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">ακόμη</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">χωριστά</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">κι</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">αν</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">ζουν</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"><br />
there is still a chance that they will see<span style="mso-tab-count: 1;"> </span></span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Έχουν</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">ακόμη</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">μια</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">ευκαιρία</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">και</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">θα</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">τη</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">δουν</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"><br />
There will be an answer, let it be<span style="mso-tab-count: 2;"> </span></span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Τότε</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">θα</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">βρεθεί</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">απάντηση</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">– </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">μακάρι</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">!<br />
Let it be, let it be. Yeah<span style="mso-tab-count: 3;"> </span></span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Μακάρι</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">να</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">γίνει</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">, </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">στ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">’ </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">αλήθεια</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"><br />
There will be an answer, let it be<span style="mso-tab-count: 2;"> </span></span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Μακάρι</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">να</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">βρεθεί</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">απάντηση</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">!<br />
<br />
And when the night is cloudy<span style="mso-tab-count: 3;"> </span></span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Και</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">μες</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">στη</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">νύχτα</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">τη</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">συννεφιασμένη</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"><br />
There is still a light that shines on me<span style="mso-tab-count: 2;"> </span></span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Φως</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">λαμπερό</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">για</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">μένα</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">κάπου</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">υπάρχει</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"><br />
Shine on until tomorrow, let it be<span style="mso-tab-count: 2;"> </span></span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">μακάρι</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">μέχρι</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">το</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">πρωί</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">να</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">λάμπει</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">!<br style="mso-special-character: line-break;" />
<!--[if !supportLineBreakNewLine]--><br style="mso-special-character: line-break;" />
<!--[endif]--><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">I wake up to the sound of music<span style="mso-tab-count: 2;"> </span></span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Με</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">της</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">μουσικής</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">ξυπνώ</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">τον</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">ήχο</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"><br />
Mother Mary comes to me<span style="mso-tab-count: 3;"> </span></span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">κι</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">η</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Μητέρα</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Μαρία</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">με</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">πλησιάζει</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"><br />
Speaking words of wisdom, let it be<span style="mso-tab-count: 2;"> </span></span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">λόγια</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">σοφίας</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">λέγοντας</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"><br />
Let it be, let it be<span style="mso-tab-count: 4;"> </span>«</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">δέξου</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">τα</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">πράγματα</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">όπως</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">είναι</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">»<br />
There will be an answer, let it be<span style="mso-tab-count: 2;"> </span>«</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">δέξου</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">τα</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">πράγματα</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">όπως</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">είναι</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">»<br />
Let it be, let it be<span style="mso-tab-count: 4;"> </span></span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">και</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">θα</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">βρεθεί</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">απάντηση</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"><br />
Whisper words of wisdom, let it be<span style="mso-tab-count: 2;"> </span></span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">λόγια</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">σοφίας</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">ψιθυρίζοντας</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">… <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="line-height: 150%; margin-right: -19.1pt;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="line-height: 150%; margin-right: -19.1pt;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="line-height: 150%; margin-right: -19pt; text-indent: 36pt;"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Ο αδικοχαμένος Τζων Λέννον (</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">John</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;"> </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">Lennon</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">), η άλλη κορυφαία μορφή του
συγκροτήματος, δήλωσε σε συνέντευξή του το 1980 ότι μολονότι ο ίδιος αρχικά,
κατά πάγια πρακτική, είχε παρουσιαστεί ως συνδημιουργός του εν λόγω τραγουδιού,
αυτό στην πραγματικότητα δεν έχει καμία σχέση ούτε με τον ίδιον, ούτε με το όλο
ύφος και την εν γένει καλλιτεχνική σφραγίδα των Μπητλς.<a href="file:///C:/Users/gilio17/Documents/backup16.08.14/EKDEF/83-84_2021/%CE%A6%CE%99%CE%9B%CE%9F%CE%A3%CE%9F%CE%A6%CE%99%CE%91%20%CE%9A%CE%91%CE%99%20%CE%A0%CE%91%CE%99%CE%94%CE%95%CE%99%CE%91_%CE%91%CE%A1%CE%98%CE%A1%CE%91%20%CE%A4%CE%95%CE%A5%CE%A7%CE%9F%CE%A5%CE%A3_83-84_2021.doc#_ftn1" name="_ftnref1" style="mso-footnote-id: ftn1;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">[1]</span></span><!--[endif]--></span></span></a>
Ο Μακ Κάρτνεϋ από τη μεριά του, ερωτηθείς το 1986 για την προέλευση και το
μήνυμα των στίχων, δήλωσε ότι τους εμπνεύστηκε σε μια φάση εντάσεων στις μεταξύ
των μελών του συγκροτήματος σχέσεις και μετά από ένα έντονο όνειρο, όταν τον
επισκέφθηκε στον ύπνο του η μητέρα του Μαίρη (</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">Mary</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">), την οποία είχε χάσει όταν ήταν ο
ίδιος μόλις δεκατεσσάρων ετών, και του προσέφερε λόγια παρηγοριάς και ελπίδας.
Στη συνακόλουθη ερώτηση, αν ευσταθεί η εντύπωση πολλών ακροατών, ότι η ονομασία
Μητέρα Μαρία (</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">Mother</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">
</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">Mary</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">) ενδεχομένως
παραπέμπει στην Μητέρα του Χριστού, ο Μακ Κάρτνεϋ απάντησε ότι ο καθένας είναι
ελεύθερος να δει και να ερμηνεύσει το τραγούδι με τον δικό του τρόπο, όπως
συμβαίνει άλλωστε με όλα τα καλλιτεχνικά δημιουργήματα.<a href="file:///C:/Users/gilio17/Documents/backup16.08.14/EKDEF/83-84_2021/%CE%A6%CE%99%CE%9B%CE%9F%CE%A3%CE%9F%CE%A6%CE%99%CE%91%20%CE%9A%CE%91%CE%99%20%CE%A0%CE%91%CE%99%CE%94%CE%95%CE%99%CE%91_%CE%91%CE%A1%CE%98%CE%A1%CE%91%20%CE%A4%CE%95%CE%A5%CE%A7%CE%9F%CE%A5%CE%A3_83-84_2021.doc#_ftn2" name="_ftnref2" style="mso-footnote-id: ftn2;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">[2]</span></span><!--[endif]--></span></span></a><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="line-height: 150%; margin-right: -19pt; text-indent: 36pt;"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Για όλους εμάς τους λάτρεις της
ποιοτικής μουσικής, η σύνδεση του στοιχείου της απαντοχής και της ελπίδας που
διαπερνά και διαπνέει τους στίχους του «</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">Let</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">
</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">it</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;"> </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">be</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">» ασφαλώς υπερβαίνει την (όποια) αφόρμηση
της συγγραφής τους και μπορεί να συνδέεται με τρόπο θεμιτό όχι μόνο με
ξεχωριστά, εν πολλοίς αντίστοιχα, βιώματα και εμπειρίες, αλλά και με ιδέες που
μπορεί αυτές καθ’ εαυτές να προέρχονται από σφαίρες εξωτερικές προς την τέχνη,
όμως επί της ουσίας παραμένουν διαχρονικά συνυφασμένες μαζί της. Η χριστιανική
κοσμοαντίληψη αποτελεί κατ’ εξοχήν ένα τέτοιο κοσμοϊστορικά σημαντικό πλαίσιο
ιδεών, η ενεργοποίηση και επικαιροποίηση του οποίου πάντα παρουσιάζει εκπλήξεις
και οδηγεί σε ενδιαφέρουσες συζεύξεις μορφής και περιεχομένου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="line-height: 150%; margin-right: -19pt; text-indent: 36pt;"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Ο φιλοσοφικά υποψιασμένος αναγνώστης,
από την άλλη, δεν μπορεί παρά να εντοπίσει τη συνάφεια του μηνύματος της
άντλησης ελπίδας από τις εσωτερικές ψυχικές δυνάμεις με τις ιδέες της στωικής
φιλοσοφίας, ενός πλαισίου ιδεών που σχετίζεται με τον Χριστιανισμό όχι μόνον
εξωτερικά, αλλά και ουσιωδώς, καθώς εντός της δυναμικής ιστορικής
πραγματικότητας βρέθηκε σε πολλαπλή αλληλεπίδραση μαζί του, κάτι που βεβαίως κατ’
αρχάς εξηγείται με βάση την έκταση της επιρροής που απολάμβανε στα χρόνια της
ακμής της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, κατά τα οποία αναδύθηκε και η νέα θρησκεία.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="line-height: 150%; margin-right: -19pt; text-indent: 36pt;"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Στη σημερινή τρέχουσα χρήση της γλώσσας,
όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε πολλές άλλες γλώσσες που μοιράζονται τον ίδιο
ευρύτερο ορίζοντα ιδεών, αρχών και αξιών, το επίθετο «στωικός» έχει παγιωθεί ως
δηλωτικό μιας συνειδητής και κατασταλαγμένης καρτερίας απέναντι στις ταραχές
και τις μεταπτώσεις του βίου, ενίοτε συνώνυμης με την αταραξία και την απάθεια.<a href="file:///C:/Users/gilio17/Documents/backup16.08.14/EKDEF/83-84_2021/%CE%A6%CE%99%CE%9B%CE%9F%CE%A3%CE%9F%CE%A6%CE%99%CE%91%20%CE%9A%CE%91%CE%99%20%CE%A0%CE%91%CE%99%CE%94%CE%95%CE%99%CE%91_%CE%91%CE%A1%CE%98%CE%A1%CE%91%20%CE%A4%CE%95%CE%A5%CE%A7%CE%9F%CE%A5%CE%A3_83-84_2021.doc#_ftn3" name="_ftnref3" style="mso-footnote-id: ftn3;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;">[3]</span></span><!--[endif]--></span></span></a>
Σε άρρηκτη σύνδεση με την εν λόγω ηθική στάση, η φιλοσοφία επιτελεί τον κομβικό
και σημαντικό ρόλο της «σοφής» αποδοχής του υπάρχοντος («δέξου τα πράγματα όπως
είναι») όχι με αναπόφευκτη κατάληξη τη μοιρολατρική υποταγή στη φορά του
γίγνεσθαι, αλλά με στόχο την οικοδόμηση μιας ανώτερης μορφής συνειδητότητας, την
ολόπλευρη και παραμόνιμη ψυχική θωράκιση των φιλοσοφούντων, ούτως ώστε απέναντι
στον απρόβλεπτο κόσμο της ορμητικότητας των παθών – και ιδίως αυτών που
απορρέουν από δυσάρεστες εμπειρίες – να ενεργοποιούνται με τον κατάλληλο τρόπο
και στον κατάλληλο χρόνο οι οικείες εσωτερικές ψυχονοητικές τους δυνάμεις – στη
βάση της επίγνωσης πως κάθε άνθρωπος διαθέτει τέτοιου είδους δυνάμεις, έστω κι
αν αυτές δεν είναι πάντα άμεσα παρούσες.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNoSpacing" style="line-height: 150%; margin-right: -19pt; text-indent: 36pt;"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Το πολυτραγουδισμένο άσμα των Μπητλς
πιστώνεται με τη δύναμη της υποβοήθησης μιας τέτοιας μορφής συνειδητότητας,
κάτι που είναι όχι μόνο φιλοσοφικά σημαντικό, με άξονα αναφοράς δηλαδή τις
ιστορικά εμμενείς συνάφειες της διαμόρφωσης γνωστών και εναργών ιδεών, αλλά και
εν τοις πράγμασι πολύτιμο, ιδίως αν αναλογιστεί κανείς τις ψυχικές ανάγκες που
αναπόδραστα αναφύονται σε χαλεπούς καιρούς, όπως ο καιρός της τρέχουσας
παγκόσμιας πανδημίας. Και όπως υποδηλώνουν οι στίχοι, η αποτελεσματική
αντιμετώπιση των πολυεπίπεδων κρίσεων επέρχεται επί της ουσίας μόνο με την
συνειδητοποίηση της οικουμενικότητας των βιωμάτων και την αντίστοιχη ανάπτυξη
της διανθρώπινης συνεννόησης και, ει δυνατόν, της συλλογικότητας των
πρωτοβουλιών – μια στάση που σαφώς ανταποκρίνεται στις κορυφαίες επιτεύξεις της
πολιτισμικής και φιλοσοφικής μας κληρονομιάς. <o:p></o:p></span></p>
</div>
<span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EL; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EL;"><br clear="all" style="break-before: page; mso-break-type: section-break; page-break-before: always;" />
</span>
<div style="mso-element: footnote-list;"><!--[if !supportFootnotes]--><br clear="all" />
<hr align="left" size="1" width="33%" />
<!--[endif]-->
<div id="ftn1" style="mso-element: footnote;">
<p class="MsoFootnoteText"><a href="file:///C:/Users/gilio17/Documents/backup16.08.14/EKDEF/83-84_2021/%CE%A6%CE%99%CE%9B%CE%9F%CE%A3%CE%9F%CE%A6%CE%99%CE%91%20%CE%9A%CE%91%CE%99%20%CE%A0%CE%91%CE%99%CE%94%CE%95%CE%99%CE%91_%CE%91%CE%A1%CE%98%CE%A1%CE%91%20%CE%A4%CE%95%CE%A5%CE%A7%CE%9F%CE%A5%CE%A3_83-84_2021.doc#_ftnref1" name="_ftn1" style="mso-footnote-id: ftn1;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif";"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 10pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US;">[1]</span></span><!--[endif]--></span></span></span></a><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-ansi-language: EN-US;">. D.
Sheff (</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif";">επιμ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-ansi-language: EN-US;">.), <i style="mso-bidi-font-style: normal;">All we are saying. The Last Major Interview
with John Lennon and Yoko Ono</i>, St. Martin’s Griffin, </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif";">Νέα</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif";">Υόρκη</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-ansi-language: EN-US;"> 2000, </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif";">σ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-ansi-language: EN-US;">. 202.<o:p></o:p></span></p>
</div>
<div id="ftn2" style="mso-element: footnote;">
<p class="MsoFootnoteText"><a href="file:///C:/Users/gilio17/Documents/backup16.08.14/EKDEF/83-84_2021/%CE%A6%CE%99%CE%9B%CE%9F%CE%A3%CE%9F%CE%A6%CE%99%CE%91%20%CE%9A%CE%91%CE%99%20%CE%A0%CE%91%CE%99%CE%94%CE%95%CE%99%CE%91_%CE%91%CE%A1%CE%98%CE%A1%CE%91%20%CE%A4%CE%95%CE%A5%CE%A7%CE%9F%CE%A5%CE%A3_83-84_2021.doc#_ftnref2" name="_ftn2" style="mso-footnote-id: ftn2;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif";"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 10pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US;">[2]</span></span><!--[endif]--></span></span></span></a><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-ansi-language: EN-US;">. <a href="http://catholicstand.com/a-lesson-on-text-criticism-and-the-beatles-let-it-be/">http:
/ /catholicstand.com /a-lesson-on-text-criticism-and-the-beatles-let-it-be /</a>,
</span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif";">ανάρτηση</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-ansi-language: EN-US;">
30-7-2013, </span><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif";">ανάκτηση</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-ansi-language: EN-US;">
15-5-2021.<o:p></o:p></span></p>
</div>
<div id="ftn3" style="mso-element: footnote;">
<p class="MsoFootnoteText"><a href="file:///C:/Users/gilio17/Documents/backup16.08.14/EKDEF/83-84_2021/%CE%A6%CE%99%CE%9B%CE%9F%CE%A3%CE%9F%CE%A6%CE%99%CE%91%20%CE%9A%CE%91%CE%99%20%CE%A0%CE%91%CE%99%CE%94%CE%95%CE%99%CE%91_%CE%91%CE%A1%CE%98%CE%A1%CE%91%20%CE%A4%CE%95%CE%A5%CE%A7%CE%9F%CE%A5%CE%A3_83-84_2021.doc#_ftnref3" name="_ftn3" style="mso-footnote-id: ftn3;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif";"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 10pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US;">[3]</span></span><!--[endif]--></span></span></span></a><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif";">. Πρβλ. Ινστιτούτο
Νεοελληνικών Σπουδών (επιμ.), <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Λεξικό της
Κοινής Νεοελληνικής</i>, Θεσσαλονίκη 1998, σ. 1267.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoFootnoteText"><span lang="EL" style="font-family: "Times New Roman","serif";"><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span>Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό <i>Φιλοσοφία και Παιδεία</i>, τεύχος 83-84, σ. 126-129.</span></p>
</div>
</div>Γιώργος Η. Ηλιόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/00818477389443794046noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4344570546810300647.post-76423118918568019492021-08-23T14:24:00.004-07:002021-08-23T14:24:52.753-07:0023 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1942: ΕΠΙΘΕΣΗ ΤΩΝ ΝΑΖΙΣΤΙΚΩΝ ΣΤΡΑΤΕΥΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΣΤΑΛΙΝΓΚΡΑΝΤ<p>Οι υπερασπιστές του Στάλινγκραντ στη θρυλική μάχη εμπνέονταν από το σύνθημα:</p><p><a href="https://tvxs.gr/news/istoria/i-maxi-toy-stalingkrant-den-yparxei-gi-gia-mas-piso-apo-ton-bolga" target="_blank">δεν υπάρχει για μας γη πίσω από τον Βόλγα.</a></p>Γιώργος Η. Ηλιόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/00818477389443794046noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4344570546810300647.post-26203746897076417312021-07-25T03:15:00.000-07:002021-07-25T03:15:30.492-07:00ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΜΕΤΑΞΥ ΚΟΡΝΗΛΙΟΥ ΚΑΣΤΟΡΙΑΔΗ, ΚΟΣΜΑ ΨΥΧΟΠΑΙΔΗ, ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΑΡΚΗ ΚΑΙ ΠΑΝΤΕΛΗ ΜΠΑΣΑΚΟΥ ΣΤΗΝ ΕΡΤ, 1985<p><a href="https://www.youtube.com/watch?v=401_2zO7GJU" target="_blank">ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ ΤΗΣ ΣΥΖΗΤΗΣΗΣ</a></p><p><a href="https://www.youtube.com/watch?v=OEkVbyGKcTE" target="_blank">ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ ΤΗΣ ΣΥΖΗΤΗΣΗΣ</a><br /></p>Γιώργος Η. Ηλιόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/00818477389443794046noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4344570546810300647.post-46381057107333456322021-06-13T03:45:00.000-07:002021-06-13T03:45:06.605-07:00Η ΠΟΙΗΤΡΙΑ ΚΑΤΙΝΑ ΠΑΪΖΗ (1911-1996)<p> Στο <a href="https://www.efsyn.gr/nisides/298039_apo-gnosto-tragoydi-stin-agnosti-poiitria" target="_blank">ενδιαφέρον και συγκινητικό άρθρο της πεζογράφου Νίκης Τρουλλινού</a> διαβάζει κανείς με αφορμή τους στίχους ενός δημοφιλούς ερωτικού τραγουδιού μια μικρογραφία της ελληνικής αριστερής λογοτεχνικής δημιουργίας του 20ού αιώνα, διαμορφωμένης υπό συνθήκες κοινωνικών και πολιτικών μεταπτώσεων, διώξεων από τους στενόμυαλους κατασταλτικούς μηχανισμούς του αστικού κράτους, αγώνων σε πολλά επίπεδα και, πάνω απ' όλα, στο επίπεδο της διαφύλαξης της εσωτερικής ελευθερίας ως προϋπόθεσης για την παραγωγή πρωτότυπων καλλιτεχνημάτων με αντοχή στον χρόνο.</p>Γιώργος Η. Ηλιόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/00818477389443794046noreply@blogger.com0