ΑΠΟ ΠΟΙΑ ΠΑΡΑΤΑΞΗ ΠΡΟΕΡΧΟΝΤΑΙ ΟΙ ΘΕΩΡΙΕΣ ΣΥΝΩΜΟΣΙΑΣ;

 Με τον ευφάνταστο τίτλο Το γιοφύρι της ψέκας, ο γνωστός ερευνητικός δημοσιογράφος Άρης Χατζηστεφάνου παρουσίασε στις 30 Μαρτίου 2024, λίγες μέρες μετά την κατάρρευση της γέφυρας στη Βαλτιμόρη των ΗΠΑ, την ιδιόμορφη επικοινωνιακή διαχείριση του μείζονος ατυχήματος από παράγοντες της "βαθιάς Δεξιάς" της Αμερικής, οι οποίοι, χωρίς επαρκή τεκμηρίωση βεβαίως, απέδωσαν το φταίξιμο σε όσους θεωρούν ανεπιθύμητους, δηλαδή ανθρώπους από εθνικές και κοινωνικές μειονότητες. Η επικοινωνιακή αυτή διαχείριση αποκτά χαρακτηριστικά φασιστοειδούς χειραγώγησης, αν αναλογιστεί κανείς ότι έτσι διοχετεύεται η δικαιολογημένη ανησυχία ή και δυσαρέσκεια της πλειονότητας του πληθυσμού μακριά από τους πραγματικούς υπεύθυνους: α. τους εφοπλιστές των φορτηγών πλοίων με τα ανεπαρκή μέτρα καλής λειτουργίας των πλοίων και παροχής ανεκτών εργασιακών συνθηκών στα πληρώματά τους, β. τις αρμόδιες αρχές με τους πλημμελείς ελέγχους.

Την ίδια περίπου περίοδο στο ελληνικό Κοινοβούλιο η κυβέρνηση της ΝΔ αντιμετώπισε πρόταση μομφής από την αντιπολίτευση για τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίστηκε την τραγωδία του σιδηροδρομικού δυστυχήματος των Τεμπών στις 28-02-2023. Εδώ η στρατηγική της δεξιάς κυβέρνησης δείχνει να είναι η αντίστροφη: δεν παρουσιάζονται θεωρίες συνωμοσίας για τη δημιουργία ενόχων, αλλά αποκρούονται οι κατηγορίες για την ενοχή της κυβέρνησης ως θεωρίες συνωμοσίας.

Φαίνεται, λοιπόν, ότι οι θεωρίες συνωμοσίας στην Αμερική έχουν συντηρητική ή υπερδεξιά προέλευση, ενώ στην Ελλάδα αποδίδονται και στην Αριστερά. Η εικόνα αυτή μάλλον επιβεβαιώνει τις γενικές τάσεις που φάνηκαν την περίοδο της έξαρσης της πανδημίας του κορωνοϊού.

Μια απλή και αναγκαία επισήμανση είναι ότι όσο οι θεσμοί δεν λειτουργούν όπως πρέπει και η δικαιοσύνη δεν αποδίδεται είναι εύλογο και αναμενόμενο το κενό πλήρους και ορθολογικής εξήγησης των πραγμάτων να καλύπτεται από υποθέσεις ή και θεωρίες με τις οποίες επιχειρείται να φωτιστούν, όπως στην περίπτωση της τραγωδίας των Τεμπών, πολλά συμβάντα που παραμένουν ανεξήγητα, μολονότι έχει περάσει από τότε ένα διάστημα στο οποίο θα έπρεπε να είχε φανεί τουλάχιστον ότι οι διαδικασίες διερεύνησης και διαλεύκανσης κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση.